Ο Θεμιστοκλής Σοφούλης γεννήθηκε το 1860 στο Βαθύ Σάμου. Αρχικά σπούδασε Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε με ανώτερες σπουδές Αρχαιολογίας στην Γερμανία. Συμμετείχε σε αρκετές ανασκαφές στην Ελλάδα με κυριότερη αυτή της Αρχαίας Μεσσήνης, όπου είχε τεθεί επικεφαλής. Στην πολιτική εισέρχεται όταν το 1900 επιστρέφει στην Τουρκοκρατούμενη γενέτειρα του Σάμο και χάρις τις φιλελεύθερες και ριζοσπαστικές του ιδέες, εκλέχθηκε αντιπρόσωπος στο συμβούλιο του νησιού, σε ένα θεσμό αυτοδιοίκησης που μαζί με άλλα προνόμια είχαν δοθεί από την Πύλη το 1832 ως αντίδωρο για την παραμονή της Σάμου υπό την επικυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Ο Σοφούλης ως νέος πολιτικός απαίτησε από τις Οθωμανικές Αρχές, την πλήρη και κατά γράμμα εφαρμογή της οργανικής διατάξεως του 1832, με ταυτόχρονη παροχή και νέων πολιτικών ελευθεριών στην Σάμο. Ο Σουλτάνος απάντησε στις αρχές του 1908 με τον διορισμό του αδιάλλακτου Α. Κοπάση ως ηγεμόνα του νησιού και την αποστολή στρατού κατά παράβαση του Οθωμανικού οργανικού νόμου. Ο Σοφούλης με τους υποστηρικτές του αντιστάθηκαν ενόπλως στο Άνω Βαθύ κατά των Τούρκων στρατιωτών, αλλά τελικά αναγκάστηκαν όλοι να αποχωρήσουν στην Αθήνα. Επί τέσσερα χρόνια ο Σοφούλης οργάνωνε στην Αθήνα ένα εκστρατευτικό σώμα για να επιστρέψει και να απελευθερώσει την Σάμο. Η ευκαιρία του δόθηκε όταν στις 9 Μαρτίου 1912 δολοφονήθηκε από τον Μακεδόνα Στ. Μπαρέτη ο Κοπάσης, ενώ λίγους μήνες μετά ξέσπασε ο Ιταλοτουρκικός πόλεμος. Ο Σοφούλης με ένα μικτό τμήμα από Κρητικούς οπλαρχηγούς (Δημητρακάκης, Καούδης, Νικολούδης) Ικάριους και Σαμιώτες των Αθηνών, αποβιβάστηκε στον Μαραθόκαμπο της Σάμου. Μετά από αρκετές μικρές συγκρούσεις, ο Τουρκικός στρατός αποχώρησε από την Σάμο, που εξέλεξε στις 30 Σεπτεμβρίου 1912 τον ελευθερωτή της Θεμιστοκλή Σοφούλη ως γενικό αντιπρόσωπο και πληρεξούσιο της. Ο Ά Βαλκανικός πόλεμος που ξέσπασε ένα μήνα μετά κατακύρωσε την ένωση της Σάμου με την Ελλάδα. (περισσότερα…)
Ο Σοφούλης ως νέος πολιτικός απαίτησε από τις Οθωμανικές Αρχές, την πλήρη και κατά γράμμα εφαρμογή της οργανικής διατάξεως του 1832, με ταυτόχρονη παροχή και νέων πολιτικών ελευθεριών στην Σάμο. Ο Σουλτάνος απάντησε στις αρχές του 1908 με τον διορισμό του αδιάλλακτου Α. Κοπάση ως ηγεμόνα του νησιού και την αποστολή στρατού κατά παράβαση του Οθωμανικού οργανικού νόμου. Ο Σοφούλης με τους υποστηρικτές του αντιστάθηκαν ενόπλως στο Άνω Βαθύ κατά των Τούρκων στρατιωτών, αλλά τελικά αναγκάστηκαν όλοι να αποχωρήσουν στην Αθήνα. Επί τέσσερα χρόνια ο Σοφούλης οργάνωνε στην Αθήνα ένα εκστρατευτικό σώμα για να επιστρέψει και να απελευθερώσει την Σάμο. Η ευκαιρία του δόθηκε όταν στις 9 Μαρτίου 1912 δολοφονήθηκε από τον Μακεδόνα Στ. Μπαρέτη ο Κοπάσης, ενώ λίγους μήνες μετά ξέσπασε ο Ιταλοτουρκικός πόλεμος. Ο Σοφούλης με ένα μικτό τμήμα από Κρητικούς οπλαρχηγούς (Δημητρακάκης, Καούδης, Νικολούδης) Ικάριους και Σαμιώτες των Αθηνών, αποβιβάστηκε στον Μαραθόκαμπο της Σάμου. Μετά από αρκετές μικρές συγκρούσεις, ο Τουρκικός στρατός αποχώρησε από την Σάμο, που εξέλεξε στις 30 Σεπτεμβρίου 1912 τον ελευθερωτή της Θεμιστοκλή Σοφούλη ως γενικό αντιπρόσωπο και πληρεξούσιο της. Ο Ά Βαλκανικός πόλεμος που ξέσπασε ένα μήνα μετά κατακύρωσε την ένωση της Σάμου με την Ελλάδα. (περισσότερα…)
ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ 